Święta Legii cudzoziemskiej

Asystentem Urbana jest Jose Antonio Vicuna, a jego rodak Inaki Astiz pierwszym hiszpańskim piłkarzem w historii ligi. Raport ze świątecznych zwyczajów obcokrajowców Legii rozpoczynamy więc od Półwyspu Iberyjskiego. Astiz będzie celebrował Boże Narodzenie z rodziną pod Pampeluną. – Hiszpania to katolicki kraj, więc święta są podobne do polskich. Czekamy na pierwszą gwiazdkę i siadamy do stołu. Jemy mięso, ryby, owoce morza, ziemniaki, szparagi, paprykę i oliwki – mówi stoper Legii. – Wy nie jecie w Wigilię mięsa? To dziwne, przecież to święta radości i szczęścia. A jak coś jest zabronione, to i humory gorsze. Mikołaj? Słyszałem o nim, ale przecież podarunki rozdaje Węglarz. Legenda mówi, że zszedł z gór do miast, by witać narodzonego Jezusa. W Wigilię dzieci dedykują mu piosenki, a Węglarz rozdaje prezenty. Starsi odbierają je spod choinki – wyjaśnia „Ace Ventura”. – Wy macie trzy dni świąt, a my kończymy je 25 grudnia – dodaje. Główne danie? RakijaAleksandar Vuković i Miroslav Radović są w rodzinnej Serbii. Na świętowanie poczekają najdłużej. Serbowie obchodzą Boże Narodzenie według starego juliańskiego kalendarza. Według naszego, gregoriańskiego, wypadają one 7 stycznia. – Pościmy 40 dni wcześniej, by na święta mieć puste żołądki i więcej zjeść – śmieje się Radović. – Naszym głównym daniem jest... rakija. Tego trunku nie ma prawa zabraknąć na stole. W Wigilię pieczemy mięsiwo. Nawet przed blokami wystawia się w tym dniu specjalne rożna. Jednak nie jemy wtedy mięsa, a w niektórych domach nawet ryb! Przed wieczorną liturgią tradycją jest palenie badnjaka (kawałka dębu – przyp. red.) pod cerkwią. Później pop częstuje grzanym winem i rakiją. Strzelamy z petard, a nawet z broni palnej. Jest wesoło, kolorowo i głośno. W dzień Bożego Narodzenia wszyscy czekają na specjalnego gościa. Jest nim młody mężczyzna, który przychodzi pierwszy, nawet o siódmej rano, i zwiastuje radosną nowinę o narodzeniu Chrystusa. Obsypany ryżem zasiada do posiłku. Trzeba mu też włożyć do koszyczka kilka monet, żeby miał pomyślność na cały rok. Podczas obfitego obiadu biesiadnicy dzielą się pieczonym w domu chlebem. Ukryte są w nim gwóźdź – symbolizujący ślub, kawałek drewna – symbol pracy i moneta – zapowiadająca bogactwo. Trzeba się starać, by znaleźć to, na czym nam najbardziej zależy. Szkoda tylko, że tak jak w Polsce, nie dostajemy prezentów. Za to u nas stołu świątecznego nie można sprzątać przez trzy dni – mówi Radović. Wata zamiast śniegu Jeszcze do niedawna Brazylijczycy stanowili w Legii największą grupę obcokrajowców. Dziś zostało ich dwóch. Edson i Roger spędzą święta w ojczyźnie. Pierwszy pod Recife, drugi w Sao Paulo. – Nie lubię śniegu i mrozu, więc cieszę się, że święta spędzę w ciepłej Brazylii. Tam jest w grudniu 30 st. C. Dla mnie to szczególny czas. Mama i tata są rozwiedzeni, ale staram się, by oboje byli ze mną w tych dniach. Same obchody świąt są podobne do tych w Polsce. W końcu też jesteśmy katolikami. Przychodzi Święty Mikołaj, jest choinka – w jednej części kraju świerki, w innej cyprysy. Przybieramy je imitującą śnieg watą. Na każdym stole jest indyk. Jemy także pieczone prosię i inne mięsiwa. Nie brakuje ciast i bakalii. Kolację wigilijną rozpoczynamy po zapadnięciu zmroku. Bezpośrednio po niej idziemy na pasterkę. Niektórzy wybierają się też na plażę, gdzie przed pasterką zapalają świeczki, tańczą i śpiewają – opowiada Roger. Święta w upałach Pochodzący z Afryki piłkarze Legii spędzą święta na Czarnym Lądzie. Dickson Choto i Takesure Chinyama są w w Zimbabwe, a Martins Ekwueme w Nigerii. – Święta spędzam z całą rodziną. Jest drzewko, są prezenty, na które wszyscy niecierpliwie czekają, i wypatrywanie pierwszej gwiazdki. Potem niemal nie odchodzimy od stołu. W zasadzie świąteczne obiad czy kolacja niewiele różnią się od tych jedzonych w dzień powszedni. Są jednak bardziej obfite. Pojawia się dużo ryżu i kurczaków. Specjałami naszej kuchni są papka z mąki kukurydzianej, przypominająca kaszę manną, która jest podstawą wielu dań, potrawa z dyni i mąki kukurydzianej, gulasz z kurczaka ze szpinakiem i masłem orzechowym. Pije się też piwo kukurydziane, by ugasić pragnienie, bo w Zimbabwe jest teraz w granicach 35 st. C. Teraz już wiecie, dlaczego po zimowej przerwie przyjeżdżam z nadwagą – śmieje się Dickson. – Ja też jestem katolikiem, więc i w Nigerii święta obchodzimy podobnie jak w Polsce – mówi Ekwueme. – Cała rodzina zbiera się i świętuje. Dzielimy się czymś, co można porównać do polskiego opłatka. Najwięcej na stole pojawia się ryżu. Królują dania nigeryjskie, więc ciężko mi nawet przetłumaczyć ich nazwy. Opierają się na mięsie i warzywach. Zawsze cieszę się z prezentów, które przynosi Mikołaj. I zaznaczam: u nas on nie jest biały – śmieje się Martins. Czosnek, alkohol i mleko Wydawałoby się, że najbardziej zbliżone do polskich tradycje bożonarodzeniowe są u naszych południowych sąsiadów – na Słowacji. Bramkarz Legii Jan Mucha nie do końca to potwierdza. – Nigdy nie kupuję choinki. Mam swój lasek i idę dzień przed Wigilią z siekierą wyrąbać jedno drzewko. Później rozpalam ognisko, siadamy z rodziną i jemy pieczone mięsiwo. Polacy to obżartuchy. Muszą mieć na stole 12 potraw. Na Słowacji jest ich góra pięć. Zawsze musi być jednak cienki chlebek posmarowany miodem i orzechami, a także czosnek. Miód symbolizuje dobro i miłość, a czosnek zdrowie. Najpierw jemy czosnek i popijamy go alkoholem. Później zagryzamy chlebkiem z miodem i popijamy mlekiem z makiem i kulkami – opowiada Mucha. Polscy piłkarze Legii święta spędzą w swoich rodzinnych miejscowościach. W stolicy został tylko jeden warszawiak – Marcin Smoliński.